26/11/08

OS CONSELLOS ESCOLARES NON ESTAN FACULTADOS PARA TOMAR ESTE TIPO DE DECISION SOBRE A RETIRADA DOS CRUCIFIXOS


A Xustiza nega ao consello escolar a potestade de decidir sobre a cruz.


Catro sentenzas atribúen ás autonomías o poder de retirar os símbolos.
Os consellos escolares dos centros educativos non poden tomar decisións sobre cuestións que incumben a dereitos fundamentais. Esa potestade é da Administración que teña as competencias sobre educación. Así o puxeron de manifesto polo menos catro sentenzas nos últimos anos, unha do Tribunal de Superior de Xustiza de Madrid, de 2002; tres do de Castela e León, dous de 2007, e a coñecida o pasado fin de semana que ordena a retirada dos crucifixos no colexio público Macías Picavea de Valladolid.

En Andalucía abonda con que o pida un só pai para que se retire. Os xuíces argumentan de distintos xeitos -e en resolucións nas que os consellos escolares manifestouse tanto a favor como en contra de retirar os crucifixos- que cando hai un conflito nun centro público pola presenza destes símbolos, non corresponde a este consello (formado por representantes da dirección, os pais e os alumnos) a decisión última sobre iso porque transcende ás súas funcións. Estas teñen que ver basicamente co funcionamento e a xestión do centro.

A primeira sentenza de Castela e León, ditada pola xuíza Encarnación Lucas, deu a razón á Asociación Cultural Sociedade Laica de Valladolid, que solicitaba a retirada das cruces. A Xunta recorreuna co argumento, entre outros, de que "os crucifixos deben considerarse como bens inmobles por destino ou pertenzas e, atendendo á competencia municipal de conservación dos edificios destinados a albergar colexios públicos, correspondería a competencia ao consello escolar". Outra segunda sentenza conclúe que, se hai conflito, debe decidir a administración competente: "Corresponde ao consello escolar a decisión inicial da cuestión controvertida, sen prexuízo da posibilidade de revisión daquela pola Administración autonómica", sinala.

A sentenza do Superior de Madrid, de 2002, declarou ilegal a decisión do consello escolar da Escola Pública San Benito. A asociación de pais quería retirar a cruz e o director negouse. Cada autonomía vai abordando este problema segundo vaise presentando desde o final do franquismo.

En Andalucía, a Consellería de Educación non ten ningún plan de retirada dos símbolos relixiosos nos centros públicos. Sostén que o modo de actuar neste tipo de casos está fixado pola Lei de Educación de Andalucía (LEA), o Estatuto autonómico e unha resolución do Defensor do Pobo Andaluz. Con que só un pai ou unha nai dun colexio ou instituto público pida que se retire o crucifixo débese facer, sen que a decisión teña que votarse nos consellos escolares. A Consellería andaluza non ten rexistrado o número de símbolos relixiosos que se retiraron. Só lles chegan estes casos cando hai problemas. O último caso coñecido data de 2006, cando un grupo de pais pediu a retirada dos símbolos nun colexio de Baza (Xaén). Tras aquel conflito houbo algúns movementos máis. CC OO reclama á Xunta que poña en marcha algunha norma para a retirada dos símbolos dos colexios sen que os pais téñano que solicitar.

Na Comunidade Valenciana, desde fai unha década e media os colexios públicos foron retirando todos os símbolos relixiosos. Un dos pioneiros, fai sete anos, o Ballester Fandos de Valencia fíxoo de xeito moito máis casual. "O equipo directivo expuxo, no primeiro claustro que tivo, a retirada das imaxes de virxes e algúns adornos relixiosos", explica o xefe de Estudos, Ximo Alpuente. Nin sequera levou ao consello escolar. "Fíxose de forma natural. Díxose ao persoal que se alguén quería reclamar algún dos obxectos, pasase a recollelos. Só houbo unha reclamación: eran unhas cucharitas de prata cunha cruz". Nesta comunidade non existe ningunha norma que obrigue a retirar os símbolos relixiosos dos colexios.

O debate sobre os signos relixiosos nos centros do País Vasco fíxose tras o franquismo. A finais dos setenta retiráronse os crucifixos ao mesmo tempo que os símbolos da ditadura. As capelas que existían nalgunhas escolas foron reutilizadas como aulas, segundo recorda un portavoz de Educación do Goberno vasco. Non había ningunha normativa respecto diso, pero as escolas foron retirándoos (nalgúns casos foron os mesmos profesores quen os quitaron, segundo recorda Javier Nogueiras, de CC OO). Educación non descarta, con todo, que algún centro manteña algún signo relixioso.

Nas escolas catalás non hai crucifixos. Fai décadas que non se colocan nas novas e nas antigas fóronse retirando tras a ditadura. O ensino é laica nos centros públicos, recorda Educación, segundo a Constitución e o Estatuto catalán, aínda que existe o dereito a recibir ensino relixioso. E se nalgún centro hai símbolos ninguén se queixou. Outra cousa son os centros relixiosos concertados, que teñen ideario propio e, xa que logo, signos cristiáns nas aulas.

No hay comentarios: